تبعیض علیه بهائیان ایران در زمینه‌ى تحصیلات عالى ادامه دارد
نیویورک، ۲۸ فوریه ۲۰۰۷
تعداد فزاینده‌اى از بهائیانى که امسال در دانشگاههاى ایران پذیرفته شده بودند، اخراج گردیده‌اند. این امر آشکارا نشان میدهد که دانشجویان بهائى ایران هنوز با محدودیت و تبعیضات شدید در زمینه‌ى تحصیلات عالى روبرو هستند.
بعد از بیش از ۲۵ سال که بهائیان ایران از حضور در دانشگاههاى عمومى و خصوصى آن کشور محروم بودند، به دنبال تغییر سیاست دولت، ستون مذهب از اوراق مربوط به ورود به دانشگاه حذف شد و در پاییز گذشته حدود ۱۷۸ دانشجوى بهائى در دانشگاههاى مختلف سراسر کشور پذیرفته شدند.
اما تا اواسط فوریه، حداقل ۷۰ دانشجو پس از آن که مقامات دانشگاهى متوجه بهائى بودن آنها گشتند از دانشگاههاى محل تحصیلشان اخراج شدند.
دیان علائى، نماینده‌ى جامعه بین‌المللى بهائى در دفتر سازمان ملل در ژنو، گفت: «درصد بالاى اخراج‌ها که آشکارا مربوط به بهائى بودن دانشجویان میشود، نشان میدهد که در بهترین حالت، دولت اعمال تبعیض در تحصیلات عالى را نادیده میگیرد و در بدترین حالت صرفاً دانشجویان بهائى را بازى میدهد.»
خانم علائى گفت: «با این که خوشحال هستیم که براى اولین بار از اوائل دهه‌ى هشتاد میلادى تعداد قابل توجهى از جوانان بهائى ایرانى توانسته‌اند به دانشگاههاى مورد انتخاب خود راه پیدا کنند، اما مسلماً سابقه‌ى طولانى دولت جمهورى اسلامى در تعقیب و آزار سیستماتیک بهائیان، صداقت سیاست‌هاى جدید آن دولت را به پرسش میگیرد.»
وى براى مثال گفت که ۱۹۱ دانشجوى دیگر بهائى که سال گذشته در کنکور ورودى دانشگاهها قبول شده بودند، نتوانستند امسال، یا به علت محدودیت ظرفیت دانشگاهها براى دروس مورد نظرشان و یا به دلائل نامعلوم دیگر، وارد دانشگاه شوند.
خانم علائى گفت: «قانون بین‌المللى دستیابى به امکانات تحصیلى را یکى از حقوق اساسى انسانى میداند و دانشگاههاى ایران نمیتوانند دانشجویانى را که با موفقیت در امتحانات ورودى دانشگاهها قبول شده‌اند به دلیل بهائى بودن از حضور در دانشگاه محروم سازند.»
وى گفت: «تا زمانى که بهائیان در نهایت بى‌عدالتى از حق تحصیلات عالى محروم هستند، میتوان گفت که سالهاى تبعیض و تعقیب و آزار سازمان‌یافته‌ى دانشجویان بهائى در ایران هنوز خاتمه نیافته و باید خواستار از بین بردن این بى‌عدالتى شد.»
بهائیان ایران که بزرگترین اقلیت دینى در این کشور هستند، از زمان انقلاب اسلامى سال ۱۹۷۹، در همه‌ى سنین با تعقیب و آزار سیستماتیک رو به رو بوده‌اند. بیش از ۲۰۰ بهائى در ایران کشته شده، صدها نفر زندان گردیده و هزاران نفر اموال و کسب و کارشان مصادره شده، از کار اخراج گردیده و یا حقوق بازنشستگى آنان قطع شده است.
به موجب یک یادداشت محرمانه دولتى در سال ۱۹۹۱ میلادى، بهائیان «همین که معلوم شد بهائى هستند باید یا موقع پذیرش و یا در جریان تحصیلشان» از دانشگاه اخراج شوند.
یکى از روشهاى اصلى دولت در اجراى این سیاست وادار کردن شرکت کنندگان در کنکور ورودى دانشگاه به درج دین خود در اوراق ثبت نام کنکور بوده است. فرم‌هائى که تحت عنوان بهائى فهرست میشدند، یا فهرست نشده بودند، رد میشدند.
در سال ۲۰۰۴ ظاهراً در پاسخ به فشارهاى مدوام جامعه‌ى بین‌المللى، دولت ایران ستون مربوط به وابستگى مذهبى را حذف نمود. حدود ۱۰۰۰ نفر بهائى با موفقیت در کنکور شرکت کردند و صدها نفر قبول شدند که بسیارى از آنان نمرات بسیار بالائى آورده بودند.
اما بعداً در همان سال، طى اقدامى که نمایندگان جامعه‌ى بین‌المللى بهائى آن را یک «حیله» میخوانند، نتایج امتحانات را که روى آنها کلمه‌ى «مسلمان» نوشته شده بود، به بهائیان برگرداندند، در حالى که میدانستند این امر براى بهائیان که به حکم اصول اعتقادى خود کتمان عقیده نمیکنند، غیرقابل قبول است.
مقامات دولتى گفتند چون بهائیان براى پاسخ دادن به سئوالات بخش مطالعات دینى گزینه‌ى اسلام را انتخاب کرده‌اند، باید مسلمان شمرده شوند و بهائیان به این عمل اعتراض کردند اما اعتراضشان راه به جائى نبرد. هیچ بهائى در آن سال وارد دانشگاه نشد.
همین اتفاق در سال ۲۰۰۵ تکرار شد. صدها دانشجوى بهائى در کنکور سراسى شرکت کرده و قبول شدند، اما دولت بار دیگر آنها را تحت عنوان مسلمان فهرست کرد. بار دیگربهائیان به این امر اعتراض کردند بدون این که موفق به اصلاح این بى‌عدالتى شوند . در سال ۲۰۰۵ نیز هیچ بهائى از دانشگاه فارغ التحصیل نشد.
تابستان گذشته، بار دیگر، صدها بهائى با حسن نیت در کنکور سراسرى شرکت کردند . این بار همان طور که قبلاً آمد، صد ها نفر قبول و حدود ۱۷۸ نفر پذیرفته شدند.
در سراسر پائیز گذشته گزارش‌هائى از ایران میرسید که نشان میداد بسیارى از آنانى که پذیرفته شده بودند به دانشگاه راه نیافتند یا همین که دانشگاههایشان متوجه میشدند که بهائى هستند، از دانشگاه اخراج میشدند. تا فوریه رقم بهائیان اخراجى به ۷۰ نفر رسید.
خانم علائى گفت: «گزارش‌هاى دریافت شده از کسانى که در دانشگاههاى مورد انتخاب خود ثبت نام نشده یا از آنها اخراج شده‌اند، حاکى از آن است که مسئله، بهائى بودن آنها بوده است.»
براى مثال در ۱۸ اکتبر از دانشگاه پیام نور به دانشجوئى تلفن زدند و از او پرسیدند که آیا بهائى است و وقتى وى جواب مثبت داد، به او گفتند که نمیتواند ثبت نام کند.
بعدها وقتى این دانشجو به دانشگاه مراجعه نمود، به او گفتند که دانشگاه بخشنامه‌اى از سازمان ارزیابى و سنجش آموزش ملى که برجریان امتحانات ورودى دانشگاهها نظارت میکند، دریافت کرده که میگوید از ثبت نام بهائیان جلوگیرى نکنند، اما همین که ثبت نام شدند آنان را اخراج کنند.
وى گفت: «به دانشجوى بهائى دیگرى در همان دانشگاه گفته شد دانشجویانى که دیانت خودشان را در فرم‌هاى ثبت نام مشخص نکرده باشند نمیتوانند تحصیلاتشان را در آنجا ادامه دهند.»
خانم علائى همچنین گفت: «جامعه‌ى بین‌المللى بهائى دریافته است که به جز یک دانشگاه همه‌ى دانشگاههاى ایران هنوز در فرم‌هاى ثبت نام خود ستون مذهب دارند.»
وى گفت: «این مسئله نگرانى شدیدى را ایجاد کرده که ۱۹۱ نفر بهائى دیگرى که امسال در امتحانات قبول شدند، اما دردانشگاهها جا پیدا نکرده‌اند، درحقیقت قربانى تبعیض شده‌اند.»
خانم علائى گفت: «ما از جامعه‌ى بین‌المللى تقاضا داریم که از نزدیک بر مسئله نظارت کند.» وى افزود، «ما همچنین از مسئولین آموزشى و ادارى دانشگاهها در سراسر جهان که به نحوه‌ى رفتار با دانشجویان بهائى اعتراض کرده‌اند، میخواهیم به تلاش‌هاى خود ادامه دهند.»