نقض گسترده حقوق اقلیت های مذهبی در ایران

گزارش نقض حقوق اقلیت های مذهبی در هفته ای که گذشت

۱۸ شهریور ماه تا ۲۵ شهریور ماه ۱۳۹۰

نگارش: فرزان فرامرزی

متاسفانه گزارش های هفتگی و ماهیانه مربوط به نقض حقوق اقلیت های مذهبی در ایران نه تنها با گذشت زمان کمتر نمی شود، بلکه هر هفته بر مقدار آن افزوده می گردد؛ این آژیر خطری است که باید جدی گرفته شود. صدای همین آژیر خطر بود که باعث شد شیرین عبادی در نامه ای به گزارشگر ویژه حقوق بشر، از وی بخواهد “از هر طریق ممکن نسبت به نقض حقوق بشر در ایران اعتراض کرده و توجه دولت جمهوری اسلامی ایران را به رعایت و تضمین حقوق شهروندان خود جلب کند.“[۱]

در هفته ی گذشته دو شهروند بهائی و فعال حقوق کودک از سوی دادگاه انقلاب هر یک به یکسال حبس تعزیری محکوم شدند.[۲] این دو فعال حقوق کودک که از شهروندان بهائی ساکن مشهد می باشند، ضیائیه اسحاقی و فرهاد امری نام دارند که به اتهام احداث مهد کودک غیر قانونی به یک سال حبس تعزیری در طی ۵ سال محکوم شدند.

در چند هفته ی گذشته از فشار بر بهائیان روستای کتا گفته بودیم. خوشبختانه هشت نفر از شهروندان بهائی، که در خرداد و تیر امسال در یاسوج، اصفهان و استان فارس بازداشت و به زندان اوین منتقل شده بودند، آزاد شدند.[۳] پنج نفر از این بازداشت شدگان، به نام‌های کیومرث بهین آئین از بهارستان اصفهان، شمیم بهین آئین ۱۸ ساله از بهارستان اصفهان، سینا روان کرد از یاسوج، بهنوش دادگر از اصفهان و ملیحه روزبهی (روزخوش) از شهرستان اوز، لارستان فارس، روز دوشنبه ۱۴ شهریور ماه با تودیع وثیقه‌های ۵۰ میلیونی و جواز کسب آزاد شدند. سه نفر دیگر از این افراد به نام‌های پروانه روزبهی از کتا و بهروز روزبهی از شیراز در تاریخ ۱۲ شهریور ماه آزاد شده بودند. همچنین میترا برازنده نیز که تنها ۱۷ سال سن داشتند در اواسط مرداد ماه آزاد شد.

بنا به گزارش سرویس خبری جامعه بهائی، به کاویز نوزدهی، سیما اشراقی (اقدس زاده) و سیما رجبیان، از زندانیان بهائی در مشهد، سه روز مرخصی داده شده است.[۴] همچنین، سینا گرشاسبی که اخیراً از کانادا به تنکابن (استان مازندران) آمده، به دادگاه احضار و به خاطر ترک کشور بدون اجازه، به شش ماه زندان محکوم شده است. درحال حاضر مشخص نیست آیا وی در عمل دوران محکومیت خود را شروع کرده است یا خیر.[۵]

اما ثمین احسانی، یکی دیگر از شهروندان بهائی فعال در زمینه حقوق کودکان، که از خرداد ماه جاری بازداشت شده بود، در هفته ی گذشته آزاد شد.[۶] این شهروند بهائی ۱۱ روز اول بازداشت خود را در سلول‌های انفرادی بند ۲ الف زندان اوین و سپس در سلول‌های چند نفره بند ۲ الف زندان اوین به سر برده بود. احسانی ساعت دو بعد از ظهر روز شنبه ۱۹ شهریور ماه با قرار وثیقه ۱۸۵ میلیون تومانی از بند ۲ الف زندان اوین آزاد شد.

آزادی ثمین احسانی تنها خبر خوب برای جامعه بهائیان ایران در هفته ی گذشته نبود، واحد خلوصی، فعال حق تحصیل و دانشجوی محروم از تحصیل بهائی نیز روز ۲۱ شهریورماه با تودیع وثیقه دویست میلیون تومانی آزاد شد.[۷] در همین روز مسعود محمودی، از بهائیان ساکن شیروان در استان خراسان شمالی، که در ارتباط با دانشگاه آنلاین بهائی بازداشت شده بود، با قرار وثیقه به ارزش ۱۰۰ میلیون تومان آزاد شد.[۸]

در حالی که این چند شهروند بهائی از زندان آزاد شدند، افشین ایقانی، شهروند بهائی ساکن سمنان، در پی تائید حکم نهایی ۴ سال و ۳ ماه و یک روز زندانش، روز بیست و یکم شهریور ماه خود را جهت اجرای حکم به زندان سمنان معرفی کرد.[۹] اتهامات وی «تشکیل گروه‌هایی با هدف برهم زدن امنیت کشور» و «تبلیغ علیه نظام و به نفع گروه‌های مخالف نظام» عنوان شده است. در حکم ایشان آمده است که به تشخیص کار‌شناسان وزارت اطلاعات همۀ دارایی‌های او که مربوط به اتهاماتش است مصادره می‌شود.

ترکه ی محرومیت از تحصیل در هفته ی گذشته بازهم بر پیکر جوانان بهائی فرود آمد تا برای هزارمین بار شاهد محرومیت از تحصیل جوانان بهائی در سرزمین مادری باشیم. حنانه کنعانی، دانشجوی بهائی، پس از ۶ ترم تحصیل در دانشگاه فردوسی مشهد، به دلیل اعتقاد به آئین بهائی از تحصیل محروم شد.[۱۰] مسئولین دانشگاه به نامبرده هنگام ثبت نام برای ترم جدید اعلام کردند که پرونده تحصیلی وی در این دانشگاه به دلیل باورهای مذهبی راکد و بسته شده است و دیگر حق ادامه تحصیل در این دانشگاه را ندارد و باید برای پاره‌ای توضیحات به حراست دانشگاه خود را معرفی نماید.

شهره روحانی، شهروند بهائی دیگری است که سرنوشتی مشابه حنانه کنعانی دارد. شهره روحانی دارای رتبه ۱۵۱ در رشته زبان به خاطر بهائی بودن محروم از تحصیل شده است.[۱۱] شهره روحانی در مورد محرومیتش از تحصیل چنین می گوید: «در کنکور سراسری در رشته زبان شرکت کردم و رتبه ۱۵۱ را کسب کردم اما پس از اعلام نتایج نهایی بجای رشته قبولی برای من نقص پرونده درج گردیده که به سازمان سنجش مراجعه کردم که به من گفته شد به دلیل بهائی بودن شما این وضعیت پیش آمده و چون شما بهائی هستید حق ورود به دانشگاه را ندارید.»

دانشگاه آنلاین بهائی! نامی که این روزها آشنای تمامی ایرانیان و در صدر اخبار حقوق بشری است. در کنار محرومیت سی و یک ساله جوانان بهائی، که دو نمونه اش را در بالا خواندید، بازداشت اساتید و مسئولین دانشگاه آنلاین بهائی که پاسخی به نیاز علم آموزی این دسته از جوانان ایرانی بوده، پاسخی که وظیفه ی دولت هرکشوری است که آن را اجابت نماید، کماکان ادامه دارد.

سه شنبه ۲۳ شهریورماه ۹۰، چهار تن از اساتید دانشگاه علمی بهائیان، پس از احضاری تلفنی به دادسرای شهید مقدس شعبه ۵ بازپرسی جنب زندان اوین، بازداشت شدند.[۱۲] شکیب نصر الله، کیوان رحیمیان، کامران رحیمیان و فاران حسامی، از مدرسان رشته روانشناسی این دانشگاه هستند که پیشتر نیز هریک ۲ بار به طور جداگانه مورد احضار، بازجویی و تهدید قرار گرفته بودند. این در حالی است که دو هفته پس از تهدید ایشان به اخراج از مشاغلشان در مراکز مشاوره روانشناسی، هر چهار نفر، مجبور به قطع همکاری با این مراکز شده بودند.

اما در ادامه فشار بر دراویش گنابادی در شهرستان کوار، ابراهیم فضلی که روز یک شنبه ۱۳ شهریور در ورودی این شهرستان مورد اصابت گلوله ی مستقیم از طرف مامورین نیروی انتظامی قرار گرفته بود،  پس از انتقال به بیمارستان رجایی شیراز و انجام رسیدگی‌های پزشکی تحت تدابیر امنیتی عصر روز شنبه ۱۹ شهریورماه  توسط نیروهای لباس شخصی به مکان نامعلومی منتقل شد.[۱۳] ابراهیم فضلی به همراه اصغر کریمی و محمد علی سعدی  زیر نظر مامورین امنیتی و انتظامی در بیمارستان رجایی شیراز بستری  بودند٬ به نحوی که مامورین نیروی انتظامی با اسلحه در فضای بیمارستان نگهبانی می‌دهند.

همزمان با این آدم ربایی! فرزانه نوری یکی دیگر از دراویش گنابادی روز یکشنبه ۲۰ شهریور ماه در شهر شیراز بدون ارائه حکم قانونی و قضایی توسط نیروهای امنیتی و لباس شخصی بازداشت و به مکان نامعلومی منتقل شده است؛ در همین روز فرشید یداللهی وکیل دراویش گنابادی نیز، در شهر شیراز توسط نیروهای امنیتی بازداشت و به مکان نامعلومی منتقل شد.[۱۴]

خبر خوب اینکه روز شنبه ۱۹ شهریور ماه چهارده نفر از دروایش گنابادی با صدور قرار کفالت (ضمانت با فیش حقوقی) از زندان عادل آباد شیراز آزاد شدند. برای یازده تن دیگر از دراویش گنابادی بازداشت شده که در زندان عادل آباد شیراز نگهداری می شوند قرار تامین کیفری وثیقه اعلام گردیده است که این دراویش حاضر به تودیع وثیقه نشده اند و همچنین از آقایان حسن ویس قلی، خسرو درّی، حسین اسدی، مجید متقیان تا کنون هیچ اطلاعی در دست نیست.[۱۵]

آخرین خبر اینکه، دادستان تهران با مرخصی ماموستا محمد برائی از علمای اهل سنت و شهروند کرد زبان ساکن بوکان مخالفت کرد.[۱۶] ماموستا محمد برائی به دلیل تبلیغ و برگزاری مراسم مذهبی، تشکیل جلسات مذهبی به همراه هفت نفر از شاگردانش در خرداد ۱۳۸۸ در شهرستان بوکان توسط نیروهای امنیتی بازداشت شد و نزدیک به دوسال برای اعتراف در سلول های انفرادی وزارت اطلاعات شهرستان بوکان و ارومیه و بند های امنیتی ۲۰۹ و ۲۴۰ زندان اوین تحت فشار بود.