برگ یک شاخسار
کلمه ، سر منشاء همه چیز است ، از جمله سر منشاء سوء تفاهم ، وقتی ما می گوییم برابر ، مساوی ، … گاهی از اوقات اینگونه برداشت می کنیم که یعنی شبیه به هم و بدون هیچ فرقی ، ولی هنگامی که گفته می شود زن و مرد هیچ تفاوتی با یکدیگر ندارند و هر دو با هم برابر و مساویند بدون شک منظور دیگری از کلمه ء تفاوت ، برابری وتساوی داریم ، زیرا نه تنها این دو جنس در بسیاری از زمینه ها با یکدیگر متفاوتند بلکه از ابتدای بشرییت تا کنون هیچ دو انسانی کاملا شبیه هم نبوده اند .
پس باید گفت که در این مقوله منظور از تساوی ، تساوی درحقوق انسانی است و این حقوق فارق از هر جنس ، نژاد ، عقیده و مذهب ، برای تمامی انسانها یکسان و برابر است .
این مقاله نگاهی بسیار کوتاه وگذرا به مشکلات زنان در جامعه دارد ، زیرا مطمئنا نمی شود مشکلات نیمی از جامعه بشری را در چند سطر گنجاند و اگر کمی دقیقتر شویم خواهیم دید که این مشکل ، گرفتاری کل جامعه بشری است نه نیمی از آن.
وحدت در کثرت
تشبیه جامعه بشری به هیکل انسانی ، تشبیهیست بسیار قدیمی ، و البته بسیار گویا ، هرچند اعضای یک هیکل انسانی چه از لحاظ کارکرد و چه از لحاظ بافت بسیار متنوع وگوناگون هستند ، ولی همگی از یک نظم و قانون عمومی پیروی میکنند و اگر این قانون عمومی رعایت نشود ، سلامت و تعادل این هیکل به مخاطره میافتد
وجود چنین نظم وقانونی واحد در دنیا ، که تمامی ِ ملل و اقوام ، صرف نظر از فرهنگ و آداب و رسومی که دارند ، آن را رعایت کنند ، بسیار ضروریست و یکی از ارکان اصلی این قانون ، توجه به حقوق مساوی و برابر انسانهاست .
پس مهمترین حرکت برای احقاق حقوق زنان درجامعه ، ترویج تفکر برابری حقوق ، در بین تمام اقشار جامعه می باشد . زیرا دربسیاری از موارد دیده میشود که حتی خود زنان از این حقوق برابر بی اطلاع بوده یا به خاطر مسائل فرهنگی ، دینی و نوع تربیتی که داشته اند به آن باور ندارند .
در حقیقت جهان یک وطن است
شاید این فکر وجود داشته باشد که مسئله تبعیض در حقوق زنان مربوط به کشورهای جهان سوم است و ربطی به کشورهای پیشرفته ندارد و این قبیل کشورها نباید در مسائل داخلی کشورهای در حال توسعه دخالت کنند ، این طرز فکر نه تنها اشتباه ، بلکه بسیار خطرناک می باشد زیرا دردنیای کنونی ما در خلاء زندگی نمی کنیم و تمام مشکلات کوچک و بزرگ یک جامعه به صورت مستقیم و یا غیر مستقیم به سائر جوامع منتقل می شود ، معضلاتی مانند : مهاجرتهای بی رویه و بعضا ً غیر قانونی ، توسعه فحشا و تجارت زنان به کشورهای پیشرفته ، گوشه از انتقال این مشکلات از جامعه ای به جوامع دیگر میباشد ، ترویج تفکر جهانی در نسلهای در حال رشد ، در حل این معضل کمک بسیار مأثری میباشد .
تا کنون بیشتر به طرح معضلات زنان پرداخته شد ، حال به بررسی بعضی از راهکارها می پردازیم .
چو درد درتو نبیند که را دوا بکند
سر منشأ بسیاری از مشکلات عدم آگاهی کافی میباشد ، باید عموم جامعه مخصوصا ً زنان، از تبعیضاتی که نسبت به آنها روا میشود آگاه شوند که این امر مستلزم موارد دیگری است که ذیلا ً ذکر میشود :
– سواد آموزی : بسیاری از زنان مناطق محروم از معضل بی سوادی و یا کم سوادی رنج میبرند و رفع این مشکل بر عهدهء دولتها، گروههای مردمی ، جوامع دینی ، گروههای سیاسی ……. میباشد ولی باید این نکته را در نظر داشت که این کار باید با برنامه ریزی دقیق ، طولانی مدت و بسیار زیرکانه صورت پذیرد تا مقاومت جوامع سنتی را کمتر برانگیزد .
سخت افزار: دسترسی به منابعی مانند کتاب ، مجلات ، اینترنت ، تلویزیون ، رادیو، و……از ملزومات پیشرفت هر جامعه ایست ، گروههای فعال در زمینهء زنان باید از راههای مختلف در پی تأمین این لوازم برای مناطق محروم باشند
– مقایسه : ما در هنگام مقایسه ، به بسیاری از مشکلات خود پی میبریم ، جامعه ای که فقط خودش را دیده باشد ، شاید اصلا ً نداند که میتواند به صورت دیگری نیز زندگی کند برای به وجود آمدن این گونه قیاسها باید جوامع مختلف را از طرز زندگی و مشکلات یکدیگر آگاه کرد ، که در اینجا نقش رسانه ها بسیار پر رنگ میشود ، از مقولهء توریسم نیز نباید غافل شد ، توریسم یکی از راههای بسیار مأثر در تبادلات فرهنگیست ، آگاهی از احوال جوامع مختلف و مقایسه ء آنها با یکدیگر دو فایده اساسی دارد :
الف – ایجاد تحرک و الگو برداری جوامع عقب مانده تر از جوامع پیشرفته
ب – کمک کردن گروههای نوع دوست و ارگانهای حقوق بشر در جوامع پیشرفته ، به افراد و گروههای نیازمند در جوامع عقب مانده
– پرداخت هزینه : این موضوع باید برای زنان و فعالین حقوق زنان ، کاملا ً روشن شود که هر چقدر مشکلات آنها بیشتر باشد ، هزینه ای که برای رفع این مشکلات پرداخت میشود نیز بیشتر خواهد بود ، این هزینه ها میتواند از طرق گوناگون از قبیل: طرد شدن از خانواده ، هزینه های مالی ، زندانی شدن ، ضرب وشتم ، آزار و اذییت جنسی ، تحت فشار قرار گرفتن از طرف دولتها و جوامع سنتی و دینی …………………..
پرداخت شود. اگر پرداخت این هزینه ها ، برای فعالین این عرصه ، در ابتدای راه به درستی مشخص نباشد ، باعث خواهد شد که بسیاری از این فعالین ، در اواسط راه ، از ادامه ء فعالییت خود باز مانند .
کوچک ولی مأثر :
فعالیتهایی که در موارد فوق ذکر شد ، بیشتر مربوط به افرادی است که به صورت فعال، در امر زنان مشغول به کارهستند ، اما با اندکی جستجو درخواهیم یافت که فعالیتهای بسیاری نیز درجریان هستند که هر کس میتواند در هر سطح و طبقه ای در آن مشارکت داشته باشد .
مدیریتی از جنس دیگر:
تجربه نشان داده که هر چه در جامعه ، مشارکت زنان در امور اجتماعی ، به خصوص درسطوح مدیریتی بیشتر باشد ، حقوق زنان در آن جامعه کمتر پایمال میشود و برای سلامت خود جامعه نیزمفید تر خواهد بود به حدی که یکی از شاخص های مهم و بین المللی در پیشرفت جوامع مختلف ، میزان مشارکت بانوان در امور اجتماعی و سطح و نوع این مشارکت است . به زنان پیشنهاد میشود برای به دست آوردن پست ها و مشاغل زیر تلاش بیشتری بکنند :
– پست های مدیریتی : مخصوصا ً پست های مدیریتی در سطوح بالا ، مانند :ریاست جمهوری ، نخست وزیری ، وزرای کابینه و …..
– پست های وکالتی و قانون گذاری : مانند ؛ نمایندگی مجالس قانون گذاری ، وکالت دعوی ، مخصوصا ً وکلای حقوق مدنی ، قاضی ، دادستان …..
– پست های آموزشی وتربیتی : مانند ؛ وزیر آموزش ، معلم ، مدرس دانشگاه و از همه مهمتر طراح کتابهای درسی و آموزشی
– مشاغل هنری : مانند ؛ کارگردانی سینما و تاتر ، فیلمنامه نویسی ، بازیگری ، رهبری ارکستر ، آهنگسازی ، شاعر ونویسنده …..
– تجارت وصنعت : یکی از اهرمهای بسیار مأ ثر برای فشار بر علیه زنان ، اهرم اقتصادی است ، برای کمتر شدن این فشار، زنان و جنبشها مدافع حقوق زنان باید سعی کنند به سمت مشاغل حساس فنی وصنعتی مانند مدیریت صنایع پایه ( معادن و کشاورزی ) و مشاغل مهم اقتصادی مانند بازار بورس برنامه ریزی و حرکت کنند
– مشاغل رسانه ای : اگر نگوییم مهمترین ، یکی از مهم ترین بخشهایی که میتواند به احقاق حقوق از دست رفته زنان کمک شایان توجه ای بنماید ، رسانه های جمعی میباشد و زنان باید سعی کنند که به مشاغلی از قبیل مدیریت شبکه ، خبرنگاری ،مدیریت خبرگذاریها توجه بیشتری مبذول کنند .
شخصیتها
یکی از راههای بسیار مأثر در حمایت از حقوق زنان ، استفاده از چهره های برجسته و محبوب ، در سطح ملی و جهانی است ، هنرمندان، ورزشکاران ، دانشمندان و… می توانند کمک بسیار مأ ثری در کمک به فعالیتهای زنان در سطح جامعه باشند .
جنس سوم
این آرزویی بزرگ ، ولی دست یافتنی است که روزی برسد که تفکر دو جنسی ، کم رنگ شده و بشر به جنس سومی فکر کند ، که همان نوع انسان است ، زیرا در حقیقت همه بار یک داریم و برگ یک شاخسار
نوید اقدسی