گزارش صدای آمریکا دربارهء جوانان بهائی محروم از تحصیل
سایت نگاه نو
www.negahsite.org
... همان طور که پیشتر به آگاهی شما رساندیم، گزارش سالانهی وزارت خارجهی آمریکا دربارهی آزادیهای مذهبی میگوید: «دولت ایران فضایی تهدید کننده برای معتقدان به مذاهب غیر شیعه ایجاد کرده است. در حالی که وضع پیروان همهی مذاهب غیر شیعه در ایران باعث نگرانی جامعهی جهانی است، برخورد دولت ایران با پیروان دیانت بهائی، برخورد بسیار خصمانهای است، به طوری که حتی از پذیرش فرزندان بهائیان در دانشگاهها خودداری میشود و حد اکثر فشار بر آنان وارد میآید، تا دست از معتقدات خود بردارند.»
همکارم سیاوش سعادتیان دربارهی فشارها و تضییقاتی که بر نوجوانان و جوانان بهائی در ورود به دانشگاههای ایران وارد میشود، گزارشی فراهم کرده است، در گفتگو با دو حقوق دان، دکتر دادخواه و دکتر سیف زاده و سه تن از متقاضیان بهائیِ ورود به دانشگاههای ایران. با هم این گزارش را میشنویم:
بر اساس گزارشهای رسیده، جوانان بهائی در ایران همچنان از حق تحصیل و پذیرش در دانشگاههای این کشور منع میشوند. به گفتهی شماری از این جوانان، امسال نیز بیش از ۸۰۰ تن از جوانان بهائی در کنکور سراسری دانشگاههای کشور شرکت کردند، اما به دلیل بهائی بودن، سازمان سنجش از صدور کارنامه برای آنها خودداری کرده و نهایتاً از حضور در دانشگاههای ایران محروم شدهاند.
بهزاد از جوانان بهائی ساکن جنوب ایران، در این خصوص میگوید: «تا سال ۸۳ ثبت نام کنکور ستون مذهب داشت، یعنی باید اعلان میکردیم که عضو کدام یک از ادیان رسمی مندرج در قانون اساسی هستیم و ما چون نمیتوانستیم، خلاف اعتقاداتمان عمل کنیم و دروغ بگوییم، ناچاراً یا خالی میگذاشتیم، یا این که بهائی اعلان میکردیم و به این ترتیب پرسش نامهی ثبت نام را اصلاً از آن مرحلهی ثبت نام حذف میکردند. از سال ۸۳ به بعد که آن ستون مذهب را برداشتند، جوانان بهائی توانستند که ثبت نام کنند و کارت ورود به جلسه را دریافت کنند. اما از آن سال به بعد، هر سال یک مشکلی برای ما پیش آوردند. مثلاً یک بار دوستان قبول شدند و فقط ثبت نامشان کردند یا این که وارد دانشگاه شدند، ولی بعد از یک یا چند ماه اخراج شدند و امسال هم کلاً کارنامهی اولیهی ما را روی سایت قرار ندادند و اعلام کردند که شما دارای نقص پرونده هستید. در صورتی که اگر کسی ثبت نام اینترنتی میکرد و در مرحلهای مشکلی در پروندهاش داشت، اصلاً مرحلهی ثبت نام جلو نمیرفت. اما کارت ورود به جلسه برای همهی ما صادر شد و موقع انتخاب رشته، ما نتوانستیم روی سایت سازمان سنجش، کارنامهی خود را مشاهده کنیم».
سایت نگاه نو www.negahsite.org
نوشین، یکی دیگر از جوانان بهائی از پیگیریهای خود در این زمینه میگوید: «امسال در کنکور سراسری شرکت کردیم – در کنکور سال ۸۶. کارنامهای که مبنی بر جواب کنکور باشد، برایمان صادر نکردند. به سایت که مراجعه کردیم، نوشتند: ‹‹نقص پرونده و با سازمان سنجش مکاتبه کنید!›› نامه نوشتیم. جواب نامهمان را ندادند. حضوراً به سازمان سنجش مراجعه کردیم، گفتند چون شما اقلیت مذهبی هستید، برایتان کارنامه صادر نمیشود. به ارگانهای مختلف نامه نوشتیم، ولی تا به حال هیچ جوابی از هیچ ارگانی برای ما نیامده. حتی با نمایندههای مجلس تهران و سایر شهرها ارتباط برقرار کردیم، منتهی جواب آنها هم این بود که چون شما بهائی هستید، نمیشود که در دانشگاه شرکت کنید. مستندشان مصوبهی سال ۶۹ شورای انقلاب فرهنگی بود. به شورای انقلاب فرهنگی هم نامه نوشتیم که خواستار لغو این مصوبهشان هستیم، چون این مصوبه مغایر با قانون اساسی است. هیچ پاسخی ندادند.»
بر اساس مصوبهی سال ۱۳۶۹ شورای عالی انقلاب فرهنگی، افراد بهائی چنانچه در حین ورود به دانشگاه و یا حین تحصیل، مشخص گردد که بهائی هستند، میبایست از دانشگاه اخراج گردند. با این حال بهزاد معتقد است که به عنوان یک شهروند و تبعهی ایران، از حق ادامهی تحصیل برخوردار است: «ببینید، من ایرانی هستم و مطابق اصول قانون اساسی، تمام حقوق اجتماعی را باید دارا باشم. یکی از حقوق اجتماعی، حق ادامهی تحصیلات عالیه است. من باید بتوانم وارد دانشگاه شوم و این آرزویی است که سالها داشتم و شور و شوق داشتم که بیاموزم و بتوانم یک خدمتی به جامعه و مردم کشورم انجام دهم. اما به این ترتیب محروم شدم.»
محمد سیف زاده، حقوق دان در تهران میگوید: «به موجب اصل ۱۹ قانون اساسی، تمام مردم ایران از حقوق مساوی برخوردار هستند. به موجب اصل بیستم قانون اساسی، همه به نحو یکسان در حمایت قانون قرار خواهندگرفت. همچنین به موجب مادهی ۲۶ اعلامیه جهانی حقوق بشر که به موجب دو میثاق بین المللی در سال ۵۴ به تصویب مجلس شورای ملی رسیده و از جمله قواعد برتر ما هست، آنجا هم حق تحصیل برای مردم به رسمیت شناخته شده.»
محمد علی دادخواه، حقوق دان در تهران نیز تابعیت ایرانی را ملاک برخورداری همهی آحاد ملت از حقوق حقهی خود میداند: «ما باید در موضع نگرش قانون اساسی به حقوق افراد ملت، به این نکات توجه بکنیم که قانون اساسی در برخی از اصول خودش کلاً تابعیت ایران را ضابطه قرار داده و گفته، ایرانیان از این حقوق برخوردارند، فارغ از این که چه نژاد، چه مسلک، چه مذهب و چه عقیدهای داشته باشند. تمام کسانی که تابعیت ایران را دارند، از حق تحصیل، از حق بهداشت، از حق امنیت و دیگر حقوق شهروندی که یک تابع شهروند باید برخوردار بشود، طبق قانون اساسی، برخوردارند.»
محمد سیف زاده، عضو کانون مدافعان حقوق بشر در زمینهی اقدامات این نهاد، برای پیگیری مشکلات جوانان بهائی، چنین میگوید: «در این مسئله برای ما هم نامههای زیادی آمده – هم از طرف دانشجویان مسلمان که فعالیتهای صنفی داشتند و هم از بهائیان – که ما تصمیم گرفتیم، در کانون مدافعان حقوق بشر به زودی کنفرانسی در این مورد بدهیم و ابعاد حقوقی قضیه را روشن کنیم.»
با این حال شیوا ۱۹ ساله، ساکن یکی از مناطق محروم ایران، همچنان امیدوار است که بتواند، سال آینده در دانشگاه پذیرفته شود: «هرکس، جدا از این که چه دینی داشته باشد، انسان که هست، یعنی باید از حقوق شهروندی در ایران بهرهمند بشود. یکی از آن، درس خواندن است. تحصیل کردن اصلاً به نفع خود آن کشور است. ۲۹ سال است که هیچ کدام از بهائیها را راه ندادند. با این حال من باز درس میخوانم. امیدوارم که سال آینده بالأخره به فکر بیافتند که ما را راه بدهند.»
سایت نگاه نو
www.negahsite.org